Беларускі дзяржаўны музей народнай архітэктуры і побыту віншуе ўсіх

з Новым годам і Калядамі!

Няхай кожны дзень надыходзячага года будзе яркім і незабыўным! Няхай у Вашым жыцці цуды здараюцца часцей, чым пра іх паспееце памарыць! Падзеі, якія ўзнікаюць, хай будуць прыемнымі, значнымі і прыгожымі, а жыццё – паспяховым і шчаслівым!

Адыходзячы год быў багаты на яркія і цікавыя падзеі для нашага музея, таму мы вырашылі падзяліцца імі!

1. Пасадка «Вішнёвага саду» ў рамках святочных мерапрыемстваў, прымеркаваных да 70-годдзя Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь.

14 кастрычніка 2023 года на тэрыторыі Беларускага дзяржаўнага музея народнай архітэктуры і побыту да 70-годдзя Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь быў пасаджаны «Вішнёвы сад».

Мерапрыемства ўзначаліў Міністр культуры Рэспублікі Беларусь Анатоль Мечыслававіч Маркевіч.

Сумесна з супрацоўнікамі музея прадстаўнікі Міністэрства пасадзілі больш за 70 дрэў.

2.Акцыі ў музеі

На працягу ўсяго года музей абнаўляў старыя і прыдумляў новыя акцыі і міні-мерапрыемствы выхаднога дня для наведвальнікаў. Пры аплаце ўваходнага білета кожны ахвочы мог паўдзельнічаць у іх. Пералік настолькі разнастайны, што мы вырашылі згадаць найболей яркую і папулярную.

Адна з акцый «Гоніць гэблік стружку залатую» была прымеркаваная да Дня бацькі і дазволіла даведацца, чым займаліся нашы продкі, пазнаёміла наведвальнікаў з традыцыйным побытам сялян. Госці музея маглі здзейсніць бясплатную экскурсію па выставе «Гоніць гэблік стружку залатую» і ўбачыць розныя прылады працы, станкі, даведаліся, як выкарыстоўваліся розныя пароды дрэва.

3.Выстава «Поўны клеці карабамі…»

Канец восені ў традыцыйнай беларускай культуры – час заканчэння земляробчых клопатаў і падвядзення вынікаў цяжкага сельскагаспадарчага сезона. Сабраны ўраджай вызначае жыццё сям'і на бліжэйшую зіму, і нішто так не супакойвае клапатлівага гаспадара, як клець, застаўленая корабамі са збожжам, гароднінай, грыбамі. Менавіта пра іх – карабы, шыяны, гарнцы – пра простых памочнікаў сялянскай сям'і, распавядзе новая экспазіцыя музея.

У ёй прадстаўлены каля 40 прадметаў побыту, створаных тэхнікай спіральнага пляцення – адной з форм традыцыйнага саломапляцення, якая ў пачатку ХХ ст. сустракалася па ўсёй тэрыторыі Беларусі і атрымала найбольшае распаўсюджванне ў Віцебскай, Гродзенскай і Брэсцкай абласцях.

Тэхналагічны спосаб іх выканання складаецца ў тым, што джгуты саломы, пачынаючы з донца, выкладваюцца па спіралі і сшываюцца паміж сабой гнуткімі расшчэпленымі пруткамі лазы, палоскамі лыка, яловымі або хваёвымі каранямі, ніткамі з раслінных валокнаў. Шчыльна сплеценыя карабы не саступалі па трываласці драўляным бочкам, часта былі так па-майстэрску выкананы, што не прапускалі налітую ў іх ваду, разам з тым забяспечвалі неабходную для захоўвання збожжа і мукі вентыляцыю.

У традыцыйным побыце саламяны кораб – перш за ўсё практычная ўтылітарная рэч, але ў сучаснай каштоўнаснай парадыгме - гэта выраб народнай творчасці. Плеценыя з саломы скрыначкі маюць выразную, вытанчаную форму, а дробны дыяганальны або спіральны ўзор лазавога перапляцення на джгутах ажыўляе фактуру самога выраба, робіць яго паверхню выдатнай. Хоць у мастацкім стаўленні плецены саламяны посуд не так уражвае, як прадметы дэкаратыўна-абрадавога прызначэння і аб'ёмная пластыка, але вытокі рамяства, аснова для развіцця ўсіх іншых выглядаў і формаў, пачынаюцца з яго.

4.Камерцыйнае мерапрыемства года

«НАЧНЫ ЗАБЕГ»

Пры падтрымцы ААТ «ААБ Беларусбанк», ўжо другі раз у гісторыі музея, у ноч з 7 на 8 кастрычніка  па тэрыторыі музея прайшоў забег.

Маршрут быў пракладзены сярод прыгожых помнікаў драўлянага дойлідства – старажытных сядзіб, школ, цэркваў, млыноў, а яшчэ крыху па навакольных лугах і гаях, па абрывістых берагах вадасховішча Пціч.

5.Cвята «Масленіца-2023»

Масленіца – свята, якое традыцыйна звязана з провадамі зімы і надыходам доўгачаканай вясны.

У нашым музеі Вы маглі пазнаёміца з беларускімі традыцыямі і асаблівасцямі святкавання Масленіцы ў розных рэгіёнах Беларусі.

У які дзень на тыдні хадзілі да цешчы на бліны? А ў які дзень аб’язджалі маладых коней? Навошта на свята «хавалі дзеда» і вешалі калодкі на шыю нежанатым хлопцам?

Вясёлыя гулянні, танцы і спевы – асалода для дзяцей і дарослых!

6.Персанаж года

«Дзед Мароз ў Азярцы»

У нашым музеі з’явілася чароўная «Хатка Дзеда Мароза», якая адчынілася 15 снежня. На ўскрайку сяла пад заснежаным дахам хаткі цуды чакалі кожнага! Цёплая атмасфера, яркія эмоцыі і час, праведзены сярод блізкіх, гульні, забавы, жарты і весялосць!

Галоўны герой - Дзед Мароз!

7.Паступленні ў фонды

У 2023 годзе у фонды музея было прынята шмат разнастайных прадметаў: народнае адзенне і тканіны, керамічныя вырабы, прылады промыслаў і рамёстваў, друкаваныя абразы, фотаздымкі, дакументы, прадметы культу, а таксама знаходкі з археалагічных даследаванняў, якія праводзіліся супрацоўнікамі музея.

Адным з найбольш цікавых новых паступленняў з’яўляецца човен, які адразу ж заняў сваё пачэснае месца ў экспазіцыі музея на выставе «Забродскія снасці». Лодку выдзяўбаў з суцэльнага ствала дрэва ў 1959 годзе Жолудзеў Аляксандр Мікалаевіч з в. Барбароў Мазырскага раёна. Яна спецыяльна была зроблена з нізкімі бартамі, бо прызначалася для лоўлі самоў на «квок» – прыладу, што пры ўдары аб ваду стварала гук, які вабіць гэту рыбу. Прадмет быў настолькі дарагім для Аляксандра Мікалаевіча, што перасяляючыся ў в. Краснае Маладзечанскага р-на, дзе няма возера ці рэчцы, тым не менш, ён забраў човен з сабой.

8.Музейная рэстаўрацыя

У гэтым годзе былі праведзены рэстаўрацыйныя работы з шэрагам абразоў, сярод якіх абраз «Нясенне крыжа» Юліцыі Кармазо – самабытнай народнай мастачкі з Астравеччыны, даследаваннем творчасці якой з 2017 года займаюцца супрацоўнікі музея. Акрамя праведзенай рэстаўрацыі іконы быў выкананы капійны абраз для Прыходу касцёла Святой Троіцы ў в. Гервяты ўзамен падараванаму музею арыгіналу.

Яшчэ адзін прыклад музейнай рэстаўрацыі – работа над абразом «Святы Георгій». Было праведзена ўмацаванне драўніны, успаўненне страт асновы, выдаленне забруджванняў, падвядзенне рэстаўрацыйнага грунта, успаўненне страт жывапісу і пакрыццё ахоўным лакам.

9.Тэлерэпартаж года

«Один день»

з загадчыкам навукова-экспазіцыйнага аддзела музея Ігарам  Івановым

(тэлеканал «Беларусь 1» 10.09.2023 года)

У 2023 годзе карэспандэнты Першага нацыянальнага канала "Беларусь 1" правялі цэлы дзень з супрацоўнікамі нашага музея. На аснове сабраных матэрыялаў імі быў выпушчаны рэпартаж "Адзін дзень з загадчыкам аддзела". Героем рэпартажа выступіў Ігар Іваноў - загадчык навукова-экспазіцыйнага аддзела.

Паглядзець можна тут:

https://www.tvr.by/videogallery/poznavatelnye/odin-den/igor-ivanov-zaveduyushchiy-otdelom-nauchnoy-ekspeditsii-belorusskogo-gosudarstvennogo-muzeya-narodno/

Ці тут:

https://www.youtube.com/watch?v=VLtXg4z9gp4

 10.«Матэрыял года: блог аб турызме»

У 2023 годзе Дэпартамент па турызму Міністэрства спорта і турызма Рэспублікі Беларусь і Нацыянальнае агенцтва па турызму правялі XXI Рэспубліканскі турыстычны конкурс «Пазнай Беларусь».

З усёй рэспублікі было пададзена 835 заявак на ўдзел у конкурсе.

У намінацыі «Матэрыял года» і паднамінацыі «Блог аб турызме», званне лаўрэата атрымала ўстанова «Беларускі дзяржаўны музей народнай архітэктуры і побыту» (Мінская вобласць).